پوست سالم و صاف یکی از بزرگ ترین جنبه های زیبایی است. لک های صورت جز رایج ترین انواع مشکلات پوستی هستند که ممکن است هر سن و جنسیت را درگیر کنند. بروز انواع لک صورت دلایل مختلفی دارد، بنابراین اولین گام برای درمان لک های صورت کشف دلیل و تشخیص نوع لک صورت است. درمان های مختلف خانگی و صنعتی زیادی تا کنون برای درمان لک های صورت ابداع شده است که لکه های پوستی مختلف را به صورت موقت یا دائم بهبود داده اند. در این گفتار اطلاعات جامعی درباره انواع لک صورت و روش های از بین بردن لک های صورت ارائه خواهیم داد.
دلایل ایجاد لک صورت چیست؟ نحوه از بین بردن لک صورت چگونه است؟
لک های صورت به دلیل مختلفی ایجاد می شوند، برخی از رایج ترین دلایل ایجاد لک صورت شامل موارد زیر هستند.
- اختلالات شایع هورمونی
- لک های ناشی از بارداری
- عوارض مصرف برخی از دارو ها
- لک های ناشی از آفتاب سوختگی
- کارکرد نا منظم برخی از اندام ها به خصوص کبد
- لک های ناشی از جای جوش و زخم های پوستی
- لک های ناشی از سو تغذیه و رژیم نا مناسب غذایی
- عوارض ناشی از تنش های روحی روانی به مدت طولانی
- بیمارهای خود ایمنی که سلول های پوستی را مورد هدف قرار می دهند
روش های از بین بردن لک صورت
بر اساس نوع لک، قدیمی و یا جدید بودن لک، مقدار وسعت و شدت آن درمان های مختلفی برای انواع لک صورت وجود دارد؛ این درمان ها شامل انواع درمان های سنتی و شیمیایی هستند.
اگر چه درمان های خانگی برای از بین لک های صورت عوارض کمتری نسبت به درمان های شیمیایی و پزشکی دارند اما ممکن است دریافت نتیجه مطلوب از این روش های درمانی بسیار زمان بر و در پاره ای از مواقع حتی غیر ممکن یا قابل بازگشت باشد. در مقابل درمان های دارویی یا سایر درمان های صنعتی مانند استفاده از لیزر و… اثرات سریع تر و نسبتا ماندگار تری دارند.
بهترین روش از بین بردن لک صورت
درمان های زیادی برای انواع لک های صورت وجود دارد؛ از درمان های موضعی با روش های سنتی و درمان های خانگی با مواد طبیعی گرفته تا درمان های دارویی و درمان هایی مانند نور درمانی و پرتو درمانی که همگی آن ها روش های نسبتا متداولی هستند و اغلب افرادی که درگیر لک صورت هستند اکثر این روش های درمانی را امتحان می کنند.
چون لک های صورت تنوع بالایی دارند و ممکن است عارضه جانبی یک بیماری داخلی باشد یا صرفا یک بیماری پوستی آن ها را ایجاد کرده باشد، نمی توان برای همه آن ها درمان های مشابهی در نظر گرفت؛ اما به طور کلی می توان گفت بهترین درمان برای لکه های صورت درمانی است که روی طیف گسترده تری از انواع لک صورت تاثیرات درمانی مثبت داشته باشد.
درمان هایی مانند پرتو درمانی با استفاده از اشعه های فرابنفش و ایکس، لیرز تراپی و… درمان های نسبتا متداول تری هستند که روی اکثر لک های پوست تاثیرات مثبتی داشته اند.
البته باز هم تاکید می کنیم که بسته به نوع لکه پوستی، منشا و دلایل بروز آن بهترین درمان برای هر نوع لک باید توسط پزشک متخصص پوست تشخیص داده شود و هر گونه خود درمانی در مورد این لک ها می تواند عواقب سنگینی برای فرد داشته باشد و زیبایی و سلامت پوست را تحت تاثیر قرار دهد.
عوارض احتمالی
هر نوع درمان برای لکه های پوستی بسته به نوع درمان ممکن است عوارضی برای بیمار ایجاد کند؛ حتی طبیعی ترین انواع درمان های پوستی مانند ماسک های خانگی و سنتی هم که با استفاده از مواد طبیعی ساخته می شوند ممکن است در بعضی از افراد باعث بروز حساسیت شود.
درمان های دارویی هم طبعا با عوارض دارویی متفاوتی همراه خواهند بود. در مورد لیرزر درمانی و سایر درمان های مبتنی بر پرتو درمانی باید گفت که به ندرت ممکن است این گونه درمان ها اثرات مصری مانند سوختگی و… روی پوست ایجاد کنند.
تفاوت لک های سفید و تیره چیست؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم به طور کلی شایع ترین علل بروز لکه های پوستی به اختلال در سلول های سازنده رنگدانه پوست بر می گردد.
در هنگام بروز لک های سفید سلول های تولید کننده رنگدانه های پوستی به اندازه کافی رنگدانه تولید نمی کنند، در نتیجه لکه های سفید بروز می کنند و در هنگام تولید لک های تیره معمولا سلول های تولید کننده رنگدانه پوست بیش از حد مجاز رنگدانه تولید می کنند و تجمع رنگدانه ها موجب ایجاد لکه های پوستی تیره می شود.
البته بعضی از لک های پوستی در اثر تولید بیش از حد سلول های پوستی یا پروتئین ها ایجاد می شوند و برخی از آن ها به دنیال کمبود برخی از مواد مغذی مورد نیاز بدن و مشکلاتی در ساختار پوست بروز می کنند؛ اما به طور کلی فاحش ترین تفاوت لک های سفید و تیره میزان تولید رنگدانه پوستی است.
ملاسما چیست و آیا با دستگاه از بین میرود؟
ملاسما نوعی از مشکلات پوستی نسبتا شایع است که باعث بروز لکه های رنگی روی پوست می شود. لک های ناشی از ملاسما ممکن است روشن تر یا تیره تر از رنگ پوست باشند اما در اکثر مواقع به شکل لک های تیره قهوه ای رنگ هستند.
ملاسما در خانم های باردار به نام های کلواژما یا لک بارداری هم نام گذاری می شود. جالب است بدانید با وجود اینکه مردان هم درگیر ملاسما می شوند اما ملاسما در بین خانم ها تا چند برابر مردان شایع تر است. برای درمان ملاسما از روشی به نام میکرودرم ابریژن به عنوان کارآمد ترین روش نسبت به لیرز و درمان های دارویی یاد می شود.
در روش میکرودرم ابریژن از مکش دستگاه خلأ و مواد ساینده از جنس تراشه الماس و کریستال عناصر مختلف استفاده می شود. معمولا این روش از استفاده از لایه بردار ها و لیرز درمانی برای درمان ملاسما موثر تر است.
تفاوت لک های سفید و ویتیلیگو چیست؟
ویتیلیگو (vitiligo) یا لک و پیس نوعی از لک های سفید که معمولا منشأ ژنتیکی دارد و ممکن است به دنبال تنش های روانی یا آسیب دیدگی های شدید پوستی بروز کند. این بیماری خود ایمنی در اثر حمله دستگاه ایمنی به سلول های پوستی که سازنده ملانین یا رنگدانه های پوست هستند ایجاد می شود.
لک های سفید پوست می توانند ناشی از اگزما، پسوریازیس، بیماری های قارچی، میلیا یا تجمع کراتین پوست و… باشند. تولید مو های بی رنگ در ناحیه ابرو، مژه، سر و دیگر قسمت های صورت، شیوع به تمام قسمت های بدن، داشتن حاشیه رنگی روشن تر یا تیره تر از خود لک و هم چنین تشدید لک ها در محل های جراحت یا آسیب دیدگی پوست از جمله علائمی هستند که به تمایز دادن لکه های سفید ناشی از ویتیلیگو با دیگر انواع لک های سفید کمک می کنند.
آیا لک هایی که گوشتی هستند از بین می روند؟
لک های گوشتی یا شامل خال ها و منگوله های پوستی می شوند یا لک های ناشی از اسکار جای زخم و جوش ها. معمولا هر دو نوع این لکه های گوشتی درمان دارند ولی نسبت به نوع لکه های گوشتی ممکن است درمان آن ها کوتاه مدت یا طولانی مدت باشد یا آثار لکه بر جا بماند و کامل پاکسازی نشود و یا درمان قابل برگشت باشد، تمامی این موارد به نوع لکه پوستی و منشا آن بستگی دارد.
تفاوت اگزما و لک های پوستی
اگزما نوعی بیماری پوستی است که باعث بروز علائمی مانند خشکی بیش از حد پوست، خارش، قرمزی و التهاب پوست می شود. اگزما معمولا در افرادی که آلرژی دارند ایجاد می شود و در واقع نوعی واکنش افراطی در مقابل محرک های پوستی به حساب می آید.
بدیهی است که اگزما با لکه های پوستی تفاوت دارد و درمان آن هم با درمان انواع لک های پوست متفاوت است.
لکه های پوستی می توانند از نوع تیره یا روشن باشند ولی در هر صورت باعث بروز رنگ های متفاوت روی پوست و بهم خوردن یک دستی رنگ پوست می شوند و به اگزما و علائم آن ربطی ندارند. هر چند که تشدید علائم اگزما می تواند ظاهری لکه مانند داشته باشد و حتی به بروز لک بیانجامد ولی ماهیت اگزما با لکه های پوستی متفاوت است.
لک و پیس چطور درمان می شود؟
بنا به میزان گسترش مشکل لک و پیس می توان درمان های متنوعی برای آن در نظر گرفت. اولین قدم برای درمان این بیماری پوستی جلوگیری از شیوع و گسترش بیشتر بیماری در پوست است؛ بیمار باید از استرس و تنش های عصبی که می تواند لک و پیس را تشدید کند دور باشد و از تابش های مضر نور آفتاب، تغذیه نا سالم و دیگر عواملی که ممکن است مشکل را تشدید کند دوری کند. در مرحله بعد می توان از درمان های دارویی متنوعی برای بهبود بیماری لک و پیس استفاده کرد.
از جمله استفاده از دارو های حاوی استروئید و مهارکننده هایی مانند و پیمکرولیموس و یا مهار کننده تاکرولیموس هم می توانند به بهبود لک های ناشی از این بیماری خود ایمنی کمک کنند.
استفاده از پرتو های فرابنفش هم یکی از دیگر از درمان های موثر بیماری لک و پیس است. اشعه های فرابنفش به طور موثری می توانند از پیشرفت لکه های ناشی از این بیماری جلوگیری و مشکلات رنگدانه ای پوست را تا حد قابل توجهی تعدیل کنند.
چه لک هایی موجب ریزش مو می شوند؟
به دلیل اینکه موها از پوست خارج می شوند، هر گونه بیماری و آسیب پوستی ممکن است در روند رشد مو اختلال ایجاد کند. لکه های پوستی هستند که فرد در اثر آن ها ریزش مو می گیرد. در ادامه به لکه هایی که موجب ریزش مو می شوند اشاره خواهیم کرد.
درماتیت سبورئیک
این بیماری پوستی به همراه لکه های کوچک رنگی و یا بی رنگ در پوست بدن و سر ایجاد می شود که البته این لکه ها عفونت های پوستی هستند و تاثیر به سزایی در ریزش موی سر دارند. این بیماری دارای علائم زیر است.
- داشتن شوره سر مداوم
- وجود پوسته های کوچک روی مو و پوست سر
- حساسیت پوست سر به مواد شوینده
لکه های آفتاب سوختگی
اشعه های مضر خورشید روی پوست سر تاثیر می گذاند و پوست را می سوزانند به همین علت پوست آسیب شدید دیده، فولیکول های مو نیز آسیب دیده و به همراه آن، فرد دچار ریزش مو می شود. برخی از علائم این آسیب پوستی در زیر آمده است.
- خارش و سوزش پوست سر
- نمایان شدن لکه های آفتاب سوختگی روی پوست سر
- ریزش مو
آلوپسی آره آتا
در این نوع بیماری پوستی علاوه بر ایجاد لک ها روی پوست فولیکول های مو تحت حمله دستگاه ایمنی بدن نابود می شوند و بیمار دچار ریزش مو شدید می شود. علامت این بیماری شامل مورد زیر است.
- کاهش بیش از حد حجم مو در اثر ریزش فراوان
ویتیلیگو
این بیماری در بخش های قبلی مقاله معرفی شد. عوارض ناشی از جمله دستگاه ایمنی به سلول های سازنده ملانین باعث بی رنگ شدن مو و تضعیف ریشه آن و در نتیجه ریزش مو می شود. علائم این بیماری عبارت اند از:
- بروز لکه های سفید با حاشیه ای تیره یا روشن
- بی رنگ شدن موها
- ضعیف شدن و ریزش مو
آیا لک های سفید خطرناک هستند؟
پاسخ به این سوال تا حد زیادی به شناخت نوع لک های سفید بستگی دارد، همانطور که در این مطلب خواندید لک های سفید می توانند منشأ گوناگونی داشته باشند و عوارض آن ها بر اساس نوع منشأ و دلیل شکل گیری این لک ها متفاوت است.
لک های سفید می توانند به دلیل میلیا، بیماری خود ایمنی لک و پیس، بیماری های قارچی، اگزما و… بروز کنند، بسته به نوع عارضه ممکن است لکه سفید خطرناک، تشدید شونده و قابل سرایت یا بی خطر و مقطعی باشند، پس پاسخ به این سوال تا حد زیادی به نوع لک سفید بستگی دارد.
میلیا چیست؟
میلیا که به آن کیست میلیوم هم گفته می شود برجستگی های کوچک و سفیدی هستند که اکثرا در اطراف چشم ها، بالای گونه ها، بینی و گاهی اوقات هم این کیست ها روی لب ها ظاهر می شوند. کیست های میلیوم به صورت گروهی و با تعداد زیاد روی پوست تشکیل می شوند که در اصطلاح به تمامی آن کیست ها، میلیا می گویند.
کیست های میلیوم کچک هستند و زمانی ایجاد می شوند که کراتین در زیر سطح پوست جمع شود. کراتین یک پروتئین قوی است که اکثرا در بافت پوست، مو و ناخن وجود دارد. کیست های میلیوم به دلایل مختلفی ظاهر می شوند:
- این کیست های ریز می توانند به صورت مادرزادی روی پوست باشند.
- می توانند بر اثر آسیب دراز مدت نور خورشید روی پوست ایجاد شوند.
- می تواند در اثر استفاده در ساعات طولانی مدت از کرم های آرایشی و بهداشتی ایجاد شوند.
- البته لازم به ذکر است که اگر پوست خاصیت ترمیم کنندگی و لایه برداری طبیعی خودش را از دست بدهد به مرور زمان هم تعداد این کیست های کوچک افزایش پیدا می کند.
- گاهی اوقات هم استفاده از دارو های خاص هم چون پماد های استروئیدی سبب ایجاد این کیست های ریز می شوند.
- در برخی از موارد هم مواد موجود در محصولات مراقبت پوستی و آرایشی می تواند منجر به میلیا شود.
میلیا انواع مختلفی دارد که در ادامه به تشریح آن ها می پردازیم.
انواع میلیا بر اساس سنی که این کیست ها روی پوست دیده شده اند ویا آن چیزی که باعث گسترش آن ها می شود طبقه بندی می شوند.
- در نوع اول میلیا از محبوس شدن کراتین در زیر پوست ایجاد می شود. این نوع میلیا معمولا روی صورت گروه سنی نوزادان و گروه سنی بزرگسالان تشکیل می شود.
- در نوع دوم میلیا از نظر شکل و ظاهر مانند نوع اول میلیا است ولی علت ایجاد شدن آن مسدود شدن منافذ پوست بر اثر آسیب های پوستی مانند تاول می باشد.
از بین بردن لک های صورت
شکل گیری انواع لک بر روی صورت ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که از عمده ترین دلایل آن تجمع چربی در نقاط مختلف پوست است که پس از ترکیدن آکنه و از بین رفتن جوش ها جای آن ها به شکل لکه های کوچک روی پوست باقی می ماند.
اگر تجمع چربی و مسدود شدن منافذ خروجی پوست در لایه های بالایی یا اپیدرم اتفاق بیفتد معمولا جوش های سر سیاه در پوست ظاهر می شود. اما در صورتی که تجمع چربی در لایه های داخلی پوست شکل بگیرد باعث ایجاد آکنه می شود.
علاوه بر موارد گفته شده از انواع لک هایی که در پوست ایجاد می شود می توان به مواردی مانند گره های پوستی، جوش کیستی، کک و مک، آفتاب سوختگی پوست و لک های ناشی از آن، ملاسما، موی زیر پوستی، ماه گرفتگی، تبخال، لک جراحات، لک های ناشی از سرطان پوست و … اشاره نمود.
راه های درمان لک های صورت
برای درمان لک های پوستی بخصوص چهره از روش های مختلفی استفاده می شود. خیلی از افراد برای برطرف کردن لک های پوستی از درمان های خانگی مثل انواع ماسک ها استفاده می کنند که نتایج آن در افراد مختلف با توجه به نوع لک ممکن است متفاوت باشد.
از روش های مرسوم و متداول دیگر برای برطرف کردن لک های صورت استفاده از دارو درمانی و لیزر کردن پوست است. لیزر پوست یکی از مناسب ترین روش های برطرف کردن لک های صورت است که در صورت مراجعه به کلینیک های زیبایی معتبر می تواند نتایج بهتری در پی داشته باشد.
در روش لیزر درمانی با استفاده از اشعه های قدرتمند لیزر یا پالس های شدید نوری ملانین های پوستی مورد هدف قرار گرفته و لک های ایجاد شده بر روی پوست برداشته می شود و در یک دوره زمان کوتاه می توان به نتایج مطلوبی رسید.
کلام آخر
همان طور که در این گفتار اشاره شد بروز لک های صورت دلایل مختلفی دارد و بنا به نوع لک درمان های متفاوتی برای انواع لک های صورت وجود دارد البته میزان کارایی این درمان های مختلف با یکدیگر متفاوت است. در این گفتار برخی از رایج ترین انواع لک صورت و درمان های آن ها را بررسی کردیم.
در پایان یادآوری این نکته شایان ذکر است که پوست صورت عضو بسیار حساس است و بروز هر گونه مشکل در آن به صورت فراگیر می تواند پوست تمام بدن را درگیر کند و باعث بروز مشکلات جدی شود، پس قبل از اقدام به درمان لک های صورت حتما با افراد آگاه مشورت کنید و از عدم حساسیت نسبت به روش درمانی اطمینان حاصل کنید.
منبع : https://www.healthline.com/health/what-are-blemishes